سیاه‌مشــــــــــــــــــــــــــــــــق

5- شاعر همشهری؛ حسین قهرمان (1383 - 1296)

از زمانی که نوشتن راجع به شاعران تربت حیدریه را شروع کرده‌ام، سعی‌ کرده‌ام تا جایی که می‌توانم اطلاعات صحیح جمع‌آوری کنم و شاعران همشهری را هر چه کامل‌تر معرفی کنم. در چند ماه اخیر نوبت به معاصرین رسیده است و خوشبختانه به دلیل نزدیکی زمانی، از اغلب این شاعران اطلاعات بیشتری در دسترس است. خوانندگان عزیز بسیار لطف خواهند کرد اگر اطلاعات تکمیلی خود را برای من از طریق آدرس siyah_mast@yahoo.com بهمن صباغ زاده ارسال کنند. دوستان شاعر همشهری (ولایت زاوه، شامل: زاوه، تربت، رشتخوار، مه‌ولات) هم می‌توانند زندگی‌نامه و آثار خود را از طریق همین آدرس برای بنده ارسال کنند. اگر نمی‌دانید از کجا شروع کنید، من چند سوال در بخش فراخوان نوشته‌ام که با جواب دادن به آنها و ارسال جواب‌ها به من، خواهم توانست زندگی‌نامه‌ی شما را بنویسم. امیدوارم این وبلاگ در آینده به منبع قابل اعتمادی راجع به شعر تربت حیدریه و شاعران این خطه تبدیل شود تا راه برای محققانی که در آینده راجع به این موضوع‌ها تحقیق خواهند کرد، هموارتر شود.

دکتر حسین قهرمان را از کودکی می‌شناختم. منزل ایشان در خیابان کفایی در احمد‌آباد مشهد بود و سالی یکی دو بار با پدر و مادرم به دیدن ایشان می‌رفتیم. همسر و فرزندانش خارج از کشور زندگی می‌کردند و تنها پسرش در مشهد زندگی می‌کرد. در آن سال‌ها به تنهایی زندگی می‌کرد و ساختمان کوچکی که در ورودی خانه‌اش قرار داشت را در اختیار یکی از خانواده‌های هم‌ولایتی‌اش (یعنی از امیرآباد) قرار داده بود تا هم در آن‌جا زندگی کنند و هم مواظب پیرمرد باشند. در برخورد اول مغرور به نظر می‌رسید ولی در واقع مردی مهربان، غمگین و تنها بود. در این بخش که نام این همشهری و خویشاوندم را عنوان شاعر همشهری می‌آورم باید این نکته را هم اضافه کنم که در خانواده‌ی قهرمان تعداد کسانی که شاعرند و دستی به قلم دارند بیشتر است از کسانی که شاعر نیستند. هرچند دکتر حسین قهرمان هم مانند دیگر خواهر برادرهایش مثل استاد محمد قهرمان و عشرت قهرمان شعر می‌سرود اما هرگز خود را شاعر نمی‌دانست. تا جایی که من اطلاع دارم همراه برادر کوچک‌ترش استاد محمد قهرمان گه‌گاه در جلسات ادبی مشهد شرکت می‌کرد. بیش از دو شعر از ایشان ندیده‌ام که هر دو در کتاب ارزشمند صد سال شعر خراسان آمده است.

دکتر حسین قهرمان فرزند محمدصادق میرزا قهرمان و برادر بزرگ محمد قهرمان شاعر تواناست. وی در سال 1296 هجری شمسی در تربت حیدریه متولد شد و دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی را در تربت حیدریه و دوره‌ی دبیرستان را در دبیرستان فردوسی مشهد به پایان رسانیده و در سال 1316 به دانشکده‌ی پزشکی وارد می‌شود. در سال 1322 با اخذ درجه‌ی ممتاز دکترای خود را در پزشکی دریافت کرده و برای ادامه‌ی تحصیل راهی فرانسه می‌‌شود. از دانشکده‌ی پزشکی پاریس با اخذ گواهی‌نامه‌ی "پوتری کوستر" فارغ‌التحصیل شده و به ایران برمی‌گردد. از سال 1324 در دانشکده‌ی پزشکی مشهد با سمت دانشیار و بعد استاد دانشگاه خدمت می‌کند. ایشان در دانشكده‌های داروسازی، دندانپزشكی و آموزشگاه پرستاری و مامایی عهده‌دار تدریس بوده است. وی که به استخدام آستان قدس درآمده بود سال‌ها در بیمارستان شاه‌رضای مشهد (اکنون بیمارستان امام رضا نامیده می‌شود) به پزشکی مشغول بوده است. سال‌ها نیز رئیس بیمارستان منتصریه مشهد بوده است. بیمارستان منتصریه از موقوفات عمه ایشان خانم احترام السلطنه (رابعه) قهرمان می‌باشد. پس از انقلاب اسلامی، به سمت رئیس دانشكده پزشكی دانشگاه مشهد انتخاب و پس از مدت كوتاهی در سال 1358 به افتخار بازنشستگی نائل آمد. مرحوم دکتر حسین قهرمان با مؤسسات خیریه همكاری خوبی داشت، برخی از بیماران را به صورت رایگان می‌پذیرفت و حتی گاه هزینه‌ی داروی آنان را می‌داد. دكتر قهرمان پس از عمری خدمت به مردم و جامعه‌ی پزشكی در تاریخ 10/4/83 و سن 87 سالگی دارفانی را وداع گفت. كتابخانه‌ی شخصی ایشان شامل 624 نسخه كتاب چاپی مرجع و غیر مرجع با موضوع‌های پزشكی و تاریخ و 29 نسخه مجلد {ن و: مجله}، طبق وصیت، توسط خانواده‌ی آن مرحوم وقف كتابخانه آستان قدس رضوی گردید.

ابیاتی از اشعار حسین قهرمان را با هم می‌خوانیم:

...

تختِ سلیمان نمانْد و حشمتِ جمشید

تاج و کمربندِ خسروان بنمانَد

چند خرامی به ناز و کبر فروشی؟

کان رُخ زیبای دلستان بنمانَد

از عدم آمد پدید گیتی و آخر

هم به عدم رفته زان نشان بنمانَد

...

***

...

ما به جان عاشق لقای توایم

پایبندِ تو و وفای توایم

تو رضای دلم نجویی و ما

روز و شب در پی رضای توایم

بسته اندر کمند عشق توایم

شاهزاده ولی گدای توایم

***

منابع:

صد سال شعر خراسان؛ علی اکبر گلشن آزادی

تربت عشق؛ فریاد نیشابوری

سایت سازمان کتابخانه‌ها و اسناد آستان قدس رضوی