سیاه‌مشــــــــــــــــــــــــــــــــق

گزارش‌های بهمن صباغ زاده از جلسه‌های شعر

5- شاعر همشهری؛ شعوری تربتی (؟؟10 تا ؟؟11)

از زمانی که نوشتن راجع به شاعران تربت حیدریه را شروع کرده‌ام، سعی‌ کرده‌ام تا جایی که می‌توانم اطلاعات صحیح جمع‌آوری کنم و شاعران همشهری را هر چه کامل‌تر معرفی کنم. در چند ماه اخیر نوبت به معاصرین رسیده است و خوشبختانه به دلیل نزدیکی زمانی، از اغلب این شاعران اطلاعات بیشتری در دسترس است. خوانندگان عزیز بسیار لطف خواهند کرد اگر اطلاعات تکمیلی خود را برای من از طریق آدرس siyah_mast@yahoo.com بهمن صباغ زاده ارسال کنند. دوستان شاعر همشهری (ولایت زاوه، شامل: زاوه، تربت، رشتخوار، مه‌ولات) هم می‌توانند زندگی‌نامه و آثار خود را از طریق همین آدرس برای بنده ارسال کنند. اگر نمی‌دانید از کجا شروع کنید، من چند سوال در بخش فراخوان نوشته‌ام که با جواب دادن به آنها و ارسال جواب‌ها به من، خواهم توانست زندگی‌نامه‌ی شما را بنویسم. امیدوارم این وبلاگ در آینده به منبع قابل اعتمادی راجع به شعر تربت حیدریه و شاعران این خطه تبدیل شود تا راه برای محققانی که در آینده راجع به این موضوع‌ها تحقیق خواهند کرد، هموارتر شود.

 

در شرح حال‌هایی که قدما در شرح حال شاعران می‌نوشته‌اند غالبا در مورد شاعری که معروف نبوده است به آوردن یکی دو جمله در احوال آن شاعر و ذکر یکی دو بیت از اشعار وی بسنده می‌کرده‌اند. در گذشته شاعران همه تخلص داشته‌اند و ایشان را با تلخص و نام شهر زادگاه‌شان یا گاه شهر محل سکونت‌شان می‌شناخته‌اند مانند فردوسی طوسی، ثنایی غزنوی، سعدی شیرازی و ... . شاعرانی در نامشان پسوند «تربتی» یا «زابی» آمده است از منطقه‌ی تربت حیدریه‌ی امروز بوده‌اند چون شاعران تربت جام را با پسوند جامی می‌شناخته‌اند. در چند هفته‌ی اخیر چند تن از این شاعران را معرفی خواهم کرد.

شاعری که این هفته می‌خواهم خدمت‌تان معرفی کنم از این جمله شاعران است که شرح حال و نمونه‌ی شعر وی در جلد اول کتاب تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی تالیف سعید نفیسی آمده است. در ادامه معرفی مختصر از این کتاب و همچنین چند سطری درباره‌ی شادروان سعید نفیسی را خواهید خواند:

 

کتاب «تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی»  یک کتاب دو جلدی است که در آن به تاریخ نظم و نثر در زبان فارسی تا پایان قرن دهم هجری پرداخته شده است. این کتاب یکی از بسیار کتابی است که استاد نفیسی راجع به شعر فارسی نوشته است. این کتاب در سال 1344 هجری شمسی توسط انتشارات فروغی در تهران به چاپ رسیده و منتشر شده است. مقصود از این کتاب شرح حال و آثار گویندگان و نویسندگان فارسی زبان می‌باشد، و درباره‌ی هر نویسنده کوشش شده‌است فهرست کامل از مؤلفات وی به زبان فارسی و تازی فراهم آید.

 

استاد سعید نفیسی ( متولد 1274 - وفات 1345)، فرزند میرزا علی‌اکبر ناظم‌الاطبا متولد تهران تحصیلات متوسطه را در بهار ۱۲۸۸ به پایان رساند و پانزده ساله بود که برادر بزرگترش دکتر اکبر مؤدب نفیسی او را برای ادامه‌ی تحصیل به اروپا برد. نفیسی تحصیلات خود را در شهر نوشاتل سویس و دانشگاه پاریس انجام داد و در سال ۱۲۹۷ به ایران بازگشت. ابتدا در دبیرستان‌های تهران به تدریس زبان فرانسه پرداخت و بعد در وزارت فواید عامه مشغول خدمت شد. در سال ۱۲۹۷ به گروه نویسندگان مجله‌ی دانشکده پیوست و در مدت یک ساله‌ی فعالیت این مجله با ملک‌الشعرا بهارهمکاری داشت. در سال ۱۳۰۸ خورشیدی به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و علاوه بر تدریس زبان فرانسه در دبیرستان‌ها، به کار آموزش در مدارس علوم سیاسی، دارالفنون، مدرسه عالی تجارت و مدرسه صنعتی پرداخت. در سال‌های بعد به تدریس در دانشکده‌های حقوق و ادبیات پرداخت و به عضویت فرهنگستان ایران درآمد. سعید نفیسی از بیماری آسم رنج می‌برد و سال‌های آخر عمر را در پاریس به‌سر می‌برد. زمانی که برای شرکت در نخستین کنگره ایران‌شناسان به تهران بازگشته بود در ۲۲ آبان ۱۳۴۵ در تهران درگذشت. وی را در تهران در کنار قبر پدرش و در بقعه ای به نام سر قبر آقا (ظهیر الاسلام) دفن نمودند.

شعوری از اهل ذوق تربت حیدریه بوده است و در عهد جلال الدین محمد اکبر به هندوستان رفته است و بدین قرار در اواخر قرن دهم می‌زیسته است. وی به شعوری هروی هم شهرت داشته و از این رو برمی‌آید که مدتی در هرات هم ساکن بوده است. وی علاوه بر شعر در هنر خوشنویسی هم از اکابر بوده است. چنانچه سعید نفسیی در صفحه‌ی 547 جلد اول کتاب تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی نقل می‌کند وی غزل‌سرا بوده است. بیت زیر از اوست:

سرم ز خانه برون هر دَم آرزوی تو دارد

گرفته شوق گریبان من به سوی تو آرد

***

بهمن صباغ زاده


برچسب‌ها: گزارش جلسه‌ شماره 1058 به تاریخ 930511, شاعر همشهری, زندگی‌نامه شعوری تربتی
+ نوشته شده در  یکشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۳ساعت 19:4  توسط بهمن صباغ‌ زاده  | 

۵- شاعر هم‌شهری – شعوری تربتی

"شعوری تربتی" از اهل ذوق تربت‌حیدریه بوده و در عهد جلال‌الدین محمد اکبر به هندوستان رفته است و بدین قرار در اواخر قرن دهم می‌زیسته است. به نقل از سعید نفیسی او غزل‌سرای بوده.

بیت زیر از اوست:

سرم ز خانه برون هر دم آرزوی تو آرد

گرفته شوق گریبان من به سوی تو آرد

نقل از "سخن‌وران زاوه" نوشته محمود فیروزی مقدم


برچسب‌ها: گزارش جلسه‌ شماره 929 به تاریخ 900821, شاعر همشهری, زندگی‌نامه شعوری تربتی
+ نوشته شده در  یکشنبه ۲۲ آبان ۱۳۹۰ساعت 16:36  توسط بهمن صباغ‌ زاده  |